آخرین مطالب
مطالب پربازدید
تحريم هاي جديد آمريكا عليه بخش فلزات ايران
وزير امور خارجه آمريكا با صدور بيانيه‌اي و با ادعاي تهديد آميزبودن برنامه هسته‌اي، موشك‌هاي بالستيك و برنامه‌هاي نظامي ايران براي صلح و ثبات خاورميانه، تحريم عليه صنعت فلزات ايران را تشديد كرد و بر اين اساس ۲۲ فلز نظير انواع آلومينيوم، فولاد و مس را در فهرست جديد تحريم‌هاي ايالات متحده قرار داد.
استيون منوچين، وزير خزانه‌داري آمريكا در رابطه با تحريم شركت‌هاي اصلي فلزات ايران اظهار داشت كه جمهوري اسلامي ايران سود حاصله از توليد فلزات را با كمك نمايندگان خود در خارج، "براي تامين مالي رفتار بي‌ثبات‌كننده در سراسر جهان" به‌كار مي‌برد.
با اين حال اين نخستين باري نيست كه آمريكا صنعت فلزات ايران را مشمول تحريم مي‌كند. دونالد ترامپ، رئيس جمهور آمريكا روز ۱۸ ارديبهشت 1398 فرمان تحريم صنايع فولاد، آهن، آلومينيوم و مس ايران را صادر كرده بود. تا بزرگترين منبع درآمد غيرنفتي ايران را از بين ببرد.
در حال حاضر، همراه فولاد مباركه، شركت‌هاي فروش فولاد تارا در آلمان، پاسيفيك اف‌زي‌اي در امارات متحده عربي و فولاد متيل در ايران كه زيرمجموعه مباركه هستند نيز تحريم شده‌اند. شركت آلومينيوم جنوب، مجتمع فولاد جهان سيرجان، شركت تامين مهندسي و صنعتي گلوبال و شركت سنگ آهن مركزي ايران هم به فهرست تحريم‌هاي ايالت متحده راه يافته‌اند.
تحليل‌هاي داخلي و جهاني پيرامون موضوع تحريم فلزات ايران (اعم از فولاد و فلزات غيرآهني) نشان مي‌دهد دو نگاه متناقض در اين زمينه وجود دارد كه هر يك بر پايه استدلال‌هاي خاص خود استوار است.
برخي معتقدند تحريم ايران موازنه عرضه و تقاضا را در بازارهاي اين محصولات به هم مي‌زند و با توجه به اينكه الان بين چين و آمريكا نيز وضعيت نگران‌كننده‌اي وجود دارد و از طرفي در برخي محصولات مثل سنگ‌آهن نيز اتفاقات منفي در بخش عرضه رخ داده بايد منتظر افزايش قيمت در بسياري از اين كالاها در بازارهاي جهاني باشيم.
اينكه آيا كشورهايي كه از قديم الايام شركاي ايران محسوب مي‌شوند مانند مالزي، تايلند و تايوان، دست از واردات فولاد بكشند محل ترديد است. اما فولاد مانند نفت نيست كه بتوان با ساير كشورهاي توليدكننده جاي آن را پر كرد. اولا توليد فولاد پيچيده، كيفيت آن بسيار مهم، هزينه‌هاي حمل آن بالا و قيمت‌هاي آن نيز از اهميت بسياري برخوردار است. فولاد ايران با كيفيتي بالا و قيمتي مناسب با هزينه حملي پايين و از طريق كمترين مسافت‌ها در اختيار خريداران قرار مي‌گيرد و جايگزيني آن كار آساني نيست. از طرفي مشكلات زيادي در بازارهاي جهاني فولاد و سنگ‌آهن وجود دارد كه با تحريم ايران اين چالش‌ها روند افزايشي به خود مي‌گيرند و به راحتي نيز قابل حل نيستند. به‌عنوان مثال بعد از مشكلاتي كه سد باطله برداري در معدن واله برزيل ايجاد كرد، قيمت سنگ‌آهن در بازارهاي جهاني به شدت افزايش يافت و تحريم ايران مي‌تواند ضربه دومي براي اين بازار باشد. ايران سال گذشته حدود ۱۴ ميليون تن سنگ‌آهن صادر كرده و انتظار مي‌رود صادرات آن در سال جاري به دليل كاهش عرضه‌هاي شركت واله تا ۲۰ ميليون تن افزايش يابد كه در اين صورت در روند تعديل بازار تاحدي موثر است. با اين حال تحريم‌هاي جديد توازن پيش بيني شده در بازار را بار ديگر از بين مي‌برد زيرا آمريكا قصد دارد صادرات را در اين بخش‌ها به صفر برساند بنابراين اگر فرضا اين اقدام براي ترامپ موفقيت‌آميز باشد بايد منتظر قيمت‌هاي نجومي در بازار فولاد و سنگ‌آهن باشيم كه به زيان خريداران جهاني نيز خواهد بود.
در مقابل برخي مي‌گويند سهم ايران از بازارهاي جهاني آن قدر بالا نيست كه به عدم تعادل در اين بازارها منتهي شود، بنابراين نبايد نگران اين وضعيت بود ؛ به‌عنوان مثال باركليز معتقد است سهم ايران از توليد فلزات جهان زير ۳ درصد و سهم صادرات نيز حتي كمتر از اين است بنابراين تحريم‌ها تنها روي اقتصاد ايران اثر مي‌گذارد و روي تعادل عرضه و تقاضا در بازارهاي جهاني اثري به همراه ندارد.
اثر تحريم فلزات بر بورس ايران
شايد بسياري از فعالان بازار سهام كشور نگران تاثير منفي اين خبر بر گروه فلزات اساسي بورس باشند. گروه فلزات اساسي در هفته‌هاي اخير يكي از پرمعامله‌ترين صنايع بازار بوده و ميانگين ارزش معاملات روزانه آن در يك ماه اخير بالاي ۲ هزار ميليارد تومان در روز بوده است. اما در هفته گذشته اين گروه با فشار عرضه شديدي مواجه شده بود و معامله‌گران بيم آن را دارند كه به واسطه اين خبر، فشار عرضه تشديد شده و صف‌هاي فروش در اين نمادها همچنان ادامه داشته باشد.
بسياري از تحليلگران معتقدند كه تحريم‌هاي امريكا همانند دور قبلي تنها جوي رواني و كوتاه‌مدت بر بازار سهام خواهد گذاشت و روي عملكرد شركت‌هاي بزرگ فلزي تاثير چنداني نخواهد داشت.
مروري بر عملكرد گروه فلزات اساسي نشان مي‌دهد كه شاخص اين گروه كه پس از اعلام خبر تحريم‌ها در تاريخ ۱۸ ارديبهشت ۹۸ در سطح ۱۵۴ هزارو ۴۸۰ واحدي قرار داشت، اگر چه در تا پايان هفته روندي نزولي داشت و به كانال ۱۴۷ هزار واحدي نيز سقوط كرد اما از آن زمان به بعد روندي صعودي در پيش گرفت تا به امروز ديگر به آن سطح بازنگشته است.همچنين اين گروه به مدد رشد همه‌جانبه بورس امروز در سطح يك ميليون و ۲۴۶ هزار واحدي قرار دارد كه ۷۶۰ درصد بيشتر از روز تحريم‌هاست.
به نظر مي‌رسد اين بار نيز كه شاخص اين صنعت در مدار نزولي قرار دارد و در هفته گذشته بيش از ۱۰ درصد اصلاح داشته، از اين خبر چندان متاثر نشود و اگر چه ممكن است در ادامه روند اصلاحي خود طي اين هفته افت كوچكي داشته باشد اما به زودي به مدار صعود بازگردد. عملكرد سه نماد فولاد، فملي و فايرا نيز به عنوان سه نماد بزرگ فلزات تحريم‌شده در دور قبلي تحريم‌ها نشان مي‌دهد عملكرد اين نمادها در بورس چندان تحت تاثير تحريم‌ها نبوده است.
با اين اوصاف به نظر نمي‌رسد تحريم‌هاي آمريكا عليه صنعت فلزي ايران تاثير منفي سنگيني بر عملكرد صنعت فلزات اساسي در بورس داشته باشد و اگر هم اصلاحي رخ بدهد موقتي بوده و با توجه به قرار گرفتن اين نمادها در صندوق‌هاي ETF دولتي بعدي احتمالا نمادهاي اين گروه در هفته‌هاي آتي مجددا در مدار صعود قرار بگيرند و به كمك آنها شاخص كل نيز از مرز ۲ ميليون واحدي عبور كند.