همزمان با تصدي بايدن بر كرسي رياست جمهوري آمريكا و احتمال بازگشت اين كشور به برجام و در نتيجه حذف تحريم ها طرح تك نرخي شدن ارز مطرح شده است، موضوعي كه از سوي برخي تحليلگران اقتصادي اقدامي شجاعانه از سوي دولت نسبت داده شده كه زمينه افزايش صادرات، كاهش واردات و ايجاد تعادل در تراز تجاري را فراهم مي كند.
به اعتقاد جعفري طهراني تحليلگر ارشد بازارهاي بينالمللي سنگ آهن و فولاد ، ثبات ارزي در شرايطي كه انتظار مي رود شاهد هجوم سرمايه گذاران خارجي در زنجيره فولاد باشيم ارز تك نرخي علاوه بر صادرات محصولات فولادي متناسب با نرخ هاي جهاني هزينه هاي ناشي حمل و نقل و مبادلات مالي را نيز به طور قابل ملاحظه اي كاهش خواهد داد كه منافع زيادي را متوجه فولادسازان و سرمايه گذاران اين حوزه خواهد كرد.
كيوان جعفري طهراني، در اين مورد به "اخبار فولاد" گفت: به محض اعمال تحريم بر صنعت فولاد كه در دو مرحله صورت گرفت، صادرات محصولات فولادي با تاثيرات منفي مواجه شد، چراكه تعداد قابل توجهي از خريداران، از خريد سر باز زدند و از سوي ديگر، شركتهاي اروپايي و حتي چيني كه در صنعت فولاد ايران فعاليت داشتند، عقبنشيني كردند. بعد از آن اسامي ديگري در چند سال اخير اعلام شد كه البته تاثير منفي كمتري در پي داشت، زيرا شركتها خود را با شرايط وفق داده و براي به وقوع پيوستن چنين شرايطي آماده كرده بودند. طبيعتا بهبود شرايط سياسي و رفع تحريمها كمك زيادي خواهد كرد، چراكه هم در زمينه صادرات، امكان صادرات با نرخهايي نزديك به قيمتهاي جهاني مقدور خواهد بود و هم نرخ حملونقل دريايي كه با آغاز تحريمها روند افزايشي به خود گرفته بود، كمي تعديل خواهد شد. در پي اين اتفاقات، علاقهمندان به سرمايهگذاري در فولاد كشور نيز بازخواهند گشت تا وضعيت اين صنعت رو به بهبود رود.
جعفري طهراني ميافزايد: سرمايهگذاران خارجي همواره از چندنرخي بودن ارز گله داشتند و آن را موجب سردرگمي ميدانستند. يكي از مشكلاتي كه در اين زمينه وجود دارد، اين است كه مطالعات مقدماتي و تكميلي امكانسنجي براساس نرخهاي غيرواقعي دلار صورت ميگيرد و در زمان اجرا مشكلاتي را پديد ميآورد. نرخ دلار بازار آزاد، سامانه سنا و حتي نيما فاصله زيادي، بعضا ۴۰۰ درصدي، با ارز دولتي دارند و اين موضوع معضلات زيادي را در پي دارد. اگر قرار باشد شركتهاي خارجي در صنعت فولاد سرمايهگذاري داشته باشند، بايد نرخهاي واقعي دلار را مد نظر قرار دهند كه طبيعتا تكنرخي شدن ارز و نزديك شدن آن به نرخ واقعي كمك زيادي به دست يافتن به اعداد واقعي در امكانسنجيها خواهد كرد.
وي ادامه داد: از آنجا كه چين اعلام آمادگي كرده در حوزه معدن، صنايع معدني و زنجيره فولاد كشور سرمايهگذاري قابل توجهي انجام دهد، حل اين معضل ميتواند نتايج مثبتي در پي داشته باشد. اگر اين تكنرخي شدن صادرات را هم در بر گيرد، نتايج خوبي را شاهد خواهيم بود اما اگر همچنان نرخهاي نيمايي و سنايي را داشته باشيم، دولت نميتواند قدم صحيحي در اين حوزه بردارد. دولتها در طول ۱۰ سال گذشته تلاش كردهاند در راه تكنرخي كردن ارز گام بردارند اما به دليل تعيين اعداد غيرواقعي در اين زمينه موفق عمل نكردهاند.